در مطالب قبل دربارهی سوءاستفادههای احتمالی سرمایهگذاران از اطلاعات محرمانه ی ارائهی شما صحبت کردیم. با اینکه تمام تلاش خودمون رو کردیم تا ذهن شما رو از توهم توطئه دور نگه داریم اما شاید باز هم بعضی از کارآفرینها نگران باشن. اما واقعیت اینه که برای جلب نظر سرمایهگذار هیچ لزومی نداره شما حتما اطلاعات محرمانه یا فوت کوزهگری خودتون رو برای سرمایهگذار فاش کنید.
احتمال اینکه اطلاعات محرمانه ی شما درز پیدا کنه و دقیقا بیوفته دست رقیب قدیمی و اصلی شما تا ازش علیه شما استفاده کنه خیلی کمه، اما شما باید فرض کنید این اتفاق خواهد افتاد. بنابراین تا زمانی که مجبور نشدید، اطلاعاتی که فکر میکنید نباید دست بقیه بیوفته رو به اشتراک نذارید.
در این مطلب 12 نکته کاربردی که باید در تعامل با سرمایهگذار رعایت کنید تا هم حریم خصوصی خودتون حفظ بشه و هم در نظر سرمایهگذار، بیدستوپا به نظر نیاید بیان میشه:
1.سوابق سرمایهگذار رو بررسی کنید:
تحقیق کنید آیا این سرمایهگذار اصلا در زمینهای که شما کار میکنید، قبلا روی کسی سرمایهگذاری کرده یا نه. میتونید احتمالا در سایت شرکت، مشخصاتش رو چک کرده و لیست شرکتهایی که روش سرمایهگذاری کردن رو ببینید. البته مطمئنا سوابق ناموفق خودشون رو سر به نیست میکنن پس انتظار نداشته باشید بتونید اونها رو پیدا کنید.
2.قبل از هر چیز از معتبر بودن سرمایهگذاری که دارید براش اطلاعات رو میفرستید مطمئن شید:
به عبارت سادهتر، با آدمهای نامطمئن و دقل باز کار نکنید! شرکتهایی وجود دارن که تحت عنوان سرمایهگذار، ایدهها و اطلاعات استارتآپها رو میدزدن تا بتونن خودشون اون رو اجرا کنن.
3.ارائه کار خودتون رو فقط برای افرادی بفرستید که بهشون اعتماد دارید و واقعا میخواید باهاشون همکاری کنید:
فرایند جذب سرمایه همراه خودش کلی بند و بساط میاره. فکر نکنید فقط قراره از سرمایهگذار پول بگیرید و با سودش پس بدید و شما رو به خیر و اونها رو به سلامت! نخیر، قراره با این آدمها زندگی کنید. پس حواستون باشه چه کسی رو انتخاب میکنید.
4.مطالب ارائهی خودتون رو واترمارک (watermark: نوشتهی کمرنگ در پس زمینهی کاغذ که با قرار دادن اون در برابر نور، دیده میشه ) کنید:
اگه اسمتون روی اسناد و مدارک باشه، احتمال اینکه سرمایهگذارهایی که شیشه خرده دارن اطلاعات رو فاش کنن، کاهش پیدا میکنه. درسته که تمام نوشتهها و حتی واترمارک رو میشه ویرایش کرد اما 1- سرمایهگذارها تنبل هستن و 2- شاید باورتون نشه ولی خیلیهاشون اصلا بلد نیستن از این جور نرم افزارها استفاده کنن. در ضمن ضرر نداره که توی ایمیلی که برای سرمایهگذار میفرستید، ازش بخواید این ایمیل رو برای شرکت دیگهای ارسال نکنه.
Brad Feld از مدیران شرکت سرمایهگذاری Foundry Group میگه: “من به شخصه وقتی با ارائهای مواجه میشم که با یکی از شرکتهای قبلی که سرمایهگذاری کردم در رقابت هست، فورا این موضوع رو به کارآفرینی که ارائهش رو فرستاده اطلاع میدم تا خودش تصمیم بگیره آیا میخواد اطلاعات بیشتری بفرسته یا نه”.
5.ابتدا یک نمونه اولیه از ارائه برای سرمایهگذار بفرستید:
اگه تمایل نشون داد، اونوقت قرار ملاقاتی برای دادن اطلاعات بیشتر باهاش بذارید. ممکنه بگه قبل از ملاقات، من ارائه کار شما رو میخوام ببینم. ابتدا یک نمونه اولیه براش بفرستید، اگه علاقمند شد، مطالبی با جزئیات بیشتر (بدون هیچ اطلاعاتی دربارهی فوت کوزهگری مخصوص خودتون) ارسال کنید و قرار ملاقات رو تنظیم کنید.
6.از نرم افزارهای مخصوص برای ارسال ارائه استفاده کنید:
اگه دیگه خیلی توهم توطئه دارید، نرم افزارهایی وجود دارن که میتونید ارائهی خودتون رو روی سرور اونها قرار بدید و لینکش رو برای سرمایهگذارها ارسال کنید تا به صورت آنلاین بخونن بدون این که بتونن دانلودش کنن. معمولا این نرم افزارها امکاناتی برای ردگیری مطالب و اطلاع از کسانی که اونها رو خوندن و هم چنین چقدر زمان صرف مطالعهش کردن، در اختیار کاربران میذارن. اگر کسی علاقمند شد از شما میخواد که PDFش رو ارسال کنید تا آفلاین بخونه.
7.فرض رو بر این بذارید که اطلاعاتی که ارسال میکنید، افشا خواهد شد:
همونطور که چیزهایی رو که نمیخواید مادرتون بخونه، هیچ جا نمینویسید! اطلاعاتی هم که نمیخواید دنیا ازش خبردار بشه رو ارسال نکنید. هنگام آماده کردن اسلایدها همیشه فرض رو بر این بذارید که رقبای شما دستشون به این مدارک خواهد رسید. هرچند این احتمال خیلی کمه اما مطمئن شید که در اون صورت هم آسیبی به شما نمیرسه. اطلاعات بیشتر رو میشه بعد از اطمینان از مصمم بودن شرکت سرمایهگذار، شفاهی توضیح بدید یا براشون ارسال کنید.
8.اطلاعات محرمانه رو تا زمانی که نیاز نشده، ارسال نکنید:
چه لزومی داره محرمانهترین اسرار خودتون رو در ارائه بگنجونید؟ سرمایهگذار اگه واقعا مصمم به سرمایهگذاری باشه آخرش میتونه چک کردن کدهای شما رو در شرایط ضمن قرارداد ذکر کنه.
9.اطلاعات رو فاز بندی کنید:
جذب سرمایه فرایندی چند مرحلهایه. همزمان که سرمایهگذار تمایل بیشتری، چه زبانی و چه عملی، نشون میده، شما هم در هر مرحله یک قسمت از اطلاعات رو ارسال میکنید.
10.قبل از ارسال اطلاعات بیشتر در هر مرحله، از اونها هم بخواید یک گام بیان جلوتر تا شما هم یک اهرم فشار در اختیار داشته باشید:
مثلا شرط بذارید که برای انتشار کدهای اولیه، باید یک تفاهم نامهی همکاری قبل از قرارداد اصلی امضا بشه.
11.میتونید تقاضای NDA کنید!:
اگه شرکت شما مزیت رقابتی خیلی خوبی داره که از یک دانش فنی خاص نشأت میگیره، میشه کاری کرد که سرمایهگذارها، بررسی جزئیات کار و امتیاز اصلی شما رو به مراحل پایانی موکول کنن. یعنی با یک ارائهی اولیه، بعد از اینکه تمایل نشون دادن، تفاهم نامه امضا بشه. حالا میتونید برای افشای اطلاعات فنی محرمانه، امضای NDA رو جزو شروط قرارداد نهایی ذکر کنید.
12.در تمام صفحات اسناد و مدارک:
نام شرکت صاحب امتیاز رو (یعنی شرکت خودتون) ذکر کرده و هرگونه افشا یا انتشار اطلاعات رو منتج به تعقیب قانونی اعلام کنید.
با رعایت نکاتی که در این مطلب بیان شد، دیگه لازم نیست نگران تفکرات سرمایهگذارها راجع به خودتون و تازه کار بودن شما در نظر اونها باشید.
دوباره صحبت از NDA شد، اما دقت کنید تحت چه شرایطی میتونید این کار رو انجام بدید. قبل از اینکه دوباره به سرتون بزنه برید سراغ NDA، نظر سرمایهگذاران با تجربه رو دربارهی NDA، در مطلب بعد مطالعه کنید.